Solup – 21: Η μάχη της πλατείας |

Το 2021 συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από το έπος της ελληνικής επανάστασης του 1821 και οι πάγκοι των βιβλιοπωλείων γέμισαν από κάθε είδους έκδοση για αυτήν την τόσο ιστορική επέτειο. Ανάμεσα τους, ξεχωρίζει μια σπουδαία και απαιτητική δουλειά, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του έτους που διανύουμε από τις εκδόσεις Ίκαρος και πρόκειται για το graphic novel 21: η μάχη της πλατείας του Solup. Ένα ογκωδέστατο κόμικ, ίσως το μεγαλύτερο που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα με σχεδόν 750 σελίδες, απ’ τις οποίες οι 630 περιλαμβάνουν το graphic novel, που χρειάστηκε τρία χρόνια για την ολοκλήρωση του, αναμετράται με το ευαίσθητο θέμα της ελληνικής επανάστασης του 1821 και το τελικό αποτέλεσμα δικαιώνει τόσο τον δημιουργό του, όσο και όλους τους συντελεστές που βοήθησαν να παραδοθεί, άρτια στο αναγνωστικό κοινό.

Η έρευνα και δημιουργία του φιλόδοξου και απαιτητικού εγχειρήματος, χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), στο πλαίσιο της δράσης «Επιστήμη και Κοινωνία – 200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση», υποστηρίχθηκε από το Τμήμα Πολιτιστικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και τέθηκε υπό την αιγίδα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (ΕΙΜ), στις συλλογές του οποίου αναζητήθηκε μεγάλο μέρος πηγών και αρχειακού υλικού και από το οποίο προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος των έργων που αποτέλεσαν εικονογραφικό πρότυπο για την εικονογράφηση.

Ο δημιουργός έχοντας να διαχειριστεί ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών για όσα έχουν συμβεί και γραφτεί για το 1821, επιλέγει να σπάσει την αφήγηση σε 21 συμβολικά κεφάλαια. Κάθε κεφάλαιο ξεκινάει στην σύγχρονη Αθήνα, στην Πλατεία Κολοκοτρώνη, στη σκιά του αγάλματος του Κολοκοτρώνη, με έναν διάλογο ανάμεσα σε ένα γέρο, που φέρει το όνομα Κάρπος Παπαδόπουλος, και κρατάει η σκούφια του από έναν πολεμιστή του 1821 και σε μια νεαρή κοπέλα, την Λίμπυ, που με τις ερωτήσεις της, πυροδοτεί την αφήγηση και ο γέρος απαντάει με την σοφία του για την ιστορία και τις παγίδες, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν. Ξέρεις, δεν επαναστάτησαν μόνο οι Έλληνες. Είναι οι άνθρωποι που επαναστατούν, όποτε γίνεται απάνθρωπη η αδικία. Κάθε γωνιά σκοντάφτει σε εμπόδια. Συναντά προβλήματα που πρέπει να λύσει. Κάθε γενιά έχει τους φόβους της. Έχει τη σοφία της και την οργή της. Ψάχνει να βρει τρόπους. Διεκδικεί το καλύτερο γι’ αυτήν και τα παιδιά της. Σ’ αυτόν τον αγώνα γίνονται σωστά, γίνονται και λάθη. Και τα λάθη συνήθως είναι περισσότερα.

Εκτός από την αφήγηση του σοφού γέρου, ο Solup παρεμβάλει τις πρωτογενείς αφηγήσεις τόσο των μεγάλων, αλλά και των περιθωριοποιημένων Αγωνιστών της Επανάστασης. Των μικρών και άγνωστων εκείνων ηρώων που έβαλαν το λιθαράκι τους για την ελευθερία του έθνους και αυτό από μόνο του είναι πολύ σπουδαίο. Η αφήγηση έτσι μας δίνει «Μια ιστορία τόσο διαφορετική από εκείνη του “σχολικού” αφηγήματος, με τις ωραιοποιήσεις και τις παραλείψεις…» όπως αναφέρει στο εισαγωγικό σημείωμα της η Εύη Σαμπανίκου.

Το πολυσέλιδο παράρτημα, των σχεδόν 120 σελίδων, στο τέλος του κόμικ περιλαμβάνει ένα κείμενο για την ιστορία της σύνθεσης τους έργου, καταγράφονται λεπτομερώς τα κείμενα και τα τεκμήρια εικονογράφησης που χρησιμοποιήθηκαν, καθώς και ένα μέρος της βιβλιογραφίας. Επίσης θα βρούμε χρονολόγιο της Επανάστασης, λεξικό όρων καθώς και βιογραφικό λεξικό των ιστορικών προσώπων που αναφέρονται.

Το 21: η μάχη της πλατείας είναι μια σπουδαία δουλειά που θα μνημονεύεται. Μπορεί να διαβαστεί το ίδιο ευχάριστα από τον έφηβο που θέλει ένα κόμικ για την Ελληνική Επανάσταση, όσο και από τον απαιτητικό αναγνώστη που αρέσκεται στις πολυσέλιδες ιστορικές μελέτες. Η αναγνωστική απόλαυση είναι μεγάλη, όσο μεγάλο σε όγκο, αλλά και σε καλλιτεχνική δημιουργία είναι αυτό το σπουδαίο βιβλίο.

Εκδόσεις: Ίκαρος, 2021